ભારતના સ્ટીલ મેન તરીકે જાણીતા જમશેદ જે ઈરાનીનું 86 વર્ષ વયે અવસાન..

ભારતના સ્ટીલ મેન તરીકે જાણીતા જમશેદ જે ઈરાનીનું સોમવારે મોડી રાત્રે જમશેદપુરમાં અવસાન થયું હતું. તેઓ 86 વર્ષના હતા. ટાટા સ્ટીલે એક ટ્વીટમાં જણાવ્યું હતું કે, “ભારતના સ્ટીલ મેનનું અવસાન થયું. ટાટા સ્ટીલને પદ્મભૂષણ ડૉ. જમશેદ જે ઈરાનીના નિધનની જાણ થતાં ભારે શોકની લાગણી છે.” જમશેદપુરમાં TMH (ટાટા હોસ્પિટલ) ખાતે 31 ઓક્ટોબર, 2022 ના રોજ રાત્રે 10 વાગ્યે તેમનું અવસાન થયું છે.

ઈરાનીએ જૂન 2011 માં ટાટા સ્ટીલના બોર્ડમાંથી નિવૃત્તિ લીધી, 43 વર્ષનો વારસો પાછળ છોડી ગયો, જેણે તેમને અને કંપનીને વિવિધ ક્ષેત્રોમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પ્રશંસા મેળવી. તેઓ 2 જૂન, 1936ના રોજ નાગપુરમાં જીજી ઈરાની અને ખોરશેદ ઈરાનીના ઘરે જન્મેલા ડૉ. ઈરાનીએ 1956માં સાયન્સ કૉલેજ, નાગપુરમાંથી બીએસસી અને 1958માં નાગપુર યુનિવર્સિટીમાંથી ભૂસ્તરશાસ્ત્રમાં એમએસસી કર્યું. ત્યારબાદ તેઓ યુકેમાં શેફિલ્ડ યુનિવર્સિટીમાં જેએન ટાટા વિદ્વાન તરીકે ગયા, જ્યાં તેમણે 1960માં ધાતુશાસ્ત્રમાં માસ્ટર્સ અને 1963માં ધાતુશાસ્ત્રમાં પીએચડી ની ડીગ્રી મેળવી.

તેમણે 1963માં શેફિલ્ડમાં બ્રિટિશ આયર્ન એન્ડ સ્ટીલ રિસર્ચ એસોસિએશન સાથે તેમની વ્યાવસાયિક કારકિર્દીની શરૂઆત કરી, પરંતુ તેઓ હંમેશા રાષ્ટ્રની પ્રગતિમાં યોગદાન આપવા માટે ઉત્સુક હતા. તેઓ 1968માં ટાટા આયર્ન એન્ડ સ્ટીલ કંપની (હવે ટાટા સ્ટીલ)માં જોડાવા ભારત પાછા ફર્યા, જેમ કે તે પછી જાણીતું હતું, અને સંશોધન અને વિકાસના ઈન્ચાર્જ ડિરેક્ટરના મદદનીશ તરીકે પેઢીમાં જોડાયા. તેઓ 1978માં જનરલ સુપ્રિન્ટેન્ડેન્ટ, 1979માં જનરલ મેનેજર અને 1985માં ટાટા સ્ટીલના પ્રમુખ બન્યા હતા. તેઓ 2001માં નિવૃત્ત થતા પહેલા 1988માં ટાટા સ્ટીલના જોઈન્ટ મેનેજિંગ ડિરેક્ટર અને 1992માં મેનેજિંગ ડિરેક્ટર બન્યા હતા. તેઓ 1981માં ટાટા સ્ટીલના બોર્ડમાં જોડાયા હતા અને 2001થી એક દાયકા સુધી નોન-એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર પણ હતા. ટાટા સ્ટીલ અને ટાટા સન્સ ઉપરાંત, ડૉ. ઈરાનીએ ટાટા મોટર્સ અને ટાટા ટેલિસર્વિસિસ સહિત ટાટા ગ્રૂપની ઘણી કંપનીઓના ડિરેક્ટર તરીકે પણ સેવા આપી હતી.

તેમણે 1992-93 માટે કોન્ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન ઈન્ડસ્ટ્રી (CII)ના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષનું પદ પણ સંભાળ્યું હતું. તેમને 1996માં રોયલ એકેડેમી ઑફ એન્જિનિયરિંગના ઇન્ટરનેશનલ ફેલો તરીકેની નિમણૂક અને 1997માં ક્વીન એલિઝાબેથ II દ્વારા ભારત-બ્રિટિશ વેપાર અને સહકારમાં તેમના યોગદાન બદલ માનદ નાઈટહૂડ સહિત અનેક સન્માનો એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા.
ઉદ્યોગમાં તેમના યોગદાન માટે તેમને 2007માં પદ્મ ભૂષણથી નવાજવામાં આવ્યા હતા.

ડૉ. ઈરાનીને ધાતુશાસ્ત્રના ક્ષેત્રમાં તેમની સેવાઓની સ્વીકૃતિ તરીકે 2008માં ભારત સરકાર દ્વારા લાઈફ ટાઈમ અચીવમેન્ટ એવોર્ડ પણ પ્રાપ્ત થયો હતો. “તેમને એક સ્વપ્નદ્રષ્ટા નેતા તરીકે યાદ કરવામાં આવશે જેમણે 1990 ના દાયકાની શરૂઆતમાં ભારતના આર્થિક ઉદારીકરણ દરમિયાન ટાટા સ્ટીલને મોખરે લીડ કર્યું હતું અને ભારતમાં સ્ટીલ ઉદ્યોગના વિકાસ અને વિકાસમાં ખૂબ જ યોગદાન આપ્યું હતું,” ટાટા સ્ટીલે જણાવ્યું હતું. ડૉ. ઈરાનીના પરિવારમાં તેમની પત્ની ડેઝી ઈરાની અને તેમના ત્રણ બાળકો ઝુબિન, નિલોફર અને તનાઝ છે.